Choroba Krabbego to choroba dziedziczna, która atakuje nerwy układu nerwowego. Dotyka około 1 na 100 osób i najczęściej dotyczy dzieci. Jest to spowodowane nieprawidłowym działaniem enzymu, który powoduje uszkodzenie osłonki mielinowej.

Definicja

Choroba Krabbego to dziedziczna choroba, która niszczy otoczkę otaczającą komórki nerwowe (mielinę) ośrodkowego (mózgu i rdzenia kręgowego) i obwodowego układu nerwowego.

W większości przypadków oznaki i objawy choroby Krabbego rozwijają się u niemowląt przed ukończeniem 6 miesiąca życia, zwykle powodując śmierć w wieku 2 lat. Kiedy rozwija się u starszych dzieci i dorosłych, przebieg choroby może być bardzo zróżnicowany.

Nie ma lekarstwa na chorobę Krabbego, a leczenie koncentruje się na opiece podtrzymującej. Jednak metody przeszczepiania komórek macierzystych wykazały pewne sukcesy u niemowląt leczonych przed wystąpieniem objawów oraz u niektórych starszych dzieci i dorosłych.

Choroba Krabbego dotyka około 1 na 100 osób. Postać niemowlęca stanowi 000% przypadków w populacjach północnej Europy. Jest również znany jako leukodystrofia komórek globoidalnych.

Przyczyny choroby Krabbego

Choroba Krabbego jest spowodowana mutacją w określonym genie (GALC), który wytwarza specyficzny enzym (galaktocerebrozydazę). Brak tego enzymu spowodowany mutacją prowadzi do akumulacji produktów (galaktolipidów), które niszczą oligodendrocyty – komórki, od których powstaje mielina. Późniejsza utrata mieliny (zjawisko zwane demielinizacją) uniemożliwia komórkom nerwowym wysyłanie i odbieranie wiadomości.

Kogo to dotyczy najbardziej?

Mutacja genu związana z chorobą Krabbego powoduje chorobę tylko wtedy, gdy pacjent ma obie zmutowane kopie genu odziedziczonego po rodzicach. Choroba wynikająca z dwóch zmutowanych kopii nazywana jest chorobą autosomalną recesywną.

Jeśli każdy rodzic ma zmutowaną kopię genu, ryzyko dla dziecka będzie następujące:

• 25% ryzyko odziedziczenia dwóch zmutowanych kopii, co doprowadziłoby do choroby.
• 50% ryzyko odziedziczenia z jednej zmutowanej kopii. Dziecko jest wówczas nosicielem mutacji, ale nie rozwija choroby.
• 25% ryzyko odziedziczenia dwóch normalnych kopii genu.

Diagnoza choroby Krabbego

W niektórych przypadkach choroba Krabbego jest diagnozowana u noworodków za pomocą badań przesiewowych przed pojawieniem się objawów. Jednak w większości przypadków początek objawów jest wyzwalany jako pierwszy przed testem, a następnie eksploracja możliwych przyczyn.

Testy laboratoryjne

Próbka krwi i biopsja (mała próbka skóry) są wysyłane do laboratorium w celu oceny poziomu aktywności enzymu GALC. Bardzo niski lub zerowy poziom aktywności może odzwierciedlać obecność choroby Krabbego.

Chociaż wyniki pomagają lekarzowi w postawieniu diagnozy, nie dostarczają dowodów na to, jak szybko choroba może się rozwijać. Na przykład bardzo niska aktywność GALC nie musi oznaczać szybkiego postępu choroby.

Elektroencefalogram (EEG)

Nieprawidłowy zapis EEG może wzmocnić hipotezę choroby.

Testy obrazowe

Lekarz może zlecić jeden lub więcej badań obrazowych, które mogą wykryć utratę mieliny w dotkniętych obszarach mózgu. Testy te obejmują:

• Obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego — technologia wykorzystująca fale radiowe i pole magnetyczne do tworzenia szczegółowych obrazów 3D.
• Tomografia komputerowa, specjalistyczna technologia radiologiczna, która wytwarza obrazy dwuwymiarowe.
• Badanie przewodnictwa nerwowego, które mierzy, jak szybko nerwy mogą wysłać wiadomość. Kiedy mielina otaczająca nerwy jest osłabiona, przewodnictwo nerwowe jest wolniejsze.

Test genetyczny

Test genetyczny można wykonać z próbki krwi, aby potwierdzić diagnozę.

Testy genetyczne w celu oceny ryzyka urodzenia dziecka z chorobą Krabbego można rozważyć w pewnych sytuacjach:

• Jeśli rodzice są znanymi nosicielami, mogą zlecić prenatalne badania genetyczne w celu ustalenia, czy u ich dziecka istnieje prawdopodobieństwo rozwoju choroby.
• Czy jedno lub oboje rodziców są prawdopodobnymi nosicielami mutacji genu GALC ze względu na znaną rodzinną historię choroby Krabbego.
• Jeśli u dziecka zostanie zdiagnozowana choroba Krabbego, rodzina może rozważyć wykonanie testów genetycznych w celu zidentyfikowania innych dzieci, u których choroba może rozwinąć się w późniejszym życiu.
• Znani nosiciele, którzy stosują zapłodnienie in vitro, mogą poprosić o wykonanie badań genetycznych przed implantacją.

Badania przesiewowe noworodków

W niektórych stanach test na chorobę Krabbego jest częścią standardowego zestawu testów dla noworodków. Wstępny test przesiewowy mierzy aktywność enzymu GALC. Jeśli aktywność enzymu jest niska, wykonuje się kontrolne testy GALC i testy genetyczne. Stosowanie badań przesiewowych u noworodków jest stosunkowo nowe.

Możliwa ewolucja i powikłania

U dzieci z zaawansowaną chorobą Krabbego może rozwinąć się szereg powikłań – w tym infekcje i trudności w oddychaniu. W późniejszych stadiach choroby dzieci stają się niepełnosprawne, pozostają w łóżkach i przechodzą w stan wegetatywny.

Większość dzieci, u których choroba Krabbego rozwinęła się w dzieciństwie, umiera przed ukończeniem 2 roku życia, najczęściej z powodu niewydolności oddechowej lub powikłań związanych z całkowitą utratą mobilności i wyraźnym spadkiem napięcia mięśniowego. Dzieci, u których choroba rozwinęła się później w dzieciństwie, mogą mieć nieco dłuższą oczekiwaną długość życia, zwykle od dwóch do siedmiu lat od rozpoznania.

Pierwsze oznaki i objawy choroby Krabbego we wczesnym dzieciństwie mogą przypominać kilka chorób lub problemów rozwojowych. Dlatego ważne jest, aby uzyskać szybką i dokładną diagnozę, jeśli Twoje dziecko ma jakiekolwiek oznaki lub objawy choroby.

Oznaki i objawy najczęściej kojarzone ze starszymi dziećmi i dorosłymi nie są specyficzne dla choroby Krabbego i wymagają szybkiej diagnozy.

Pytania, które lekarz zada na temat objawów, są następujące:

• Jakie oznaki lub objawy zauważyłeś? Kiedy zaczęli?
• Czy te oznaki lub objawy zmieniły się z biegiem czasu?
• Czy zauważyłeś jakieś zmiany w uwadze Twojego dziecka?
• Czy Twoje dziecko miało gorączkę?
• Czy zauważyłeś niezwykłą lub nadmierną drażliwość?
• Czy zauważyłeś zmiany w nawykach żywieniowych?

Pytania, szczególnie dla starszych dzieci lub dorosłych, mogą być:

• Czy Twoje dziecko doświadczyło jakichkolwiek zmian w wynikach w nauce?
• Czy miałeś trudności z normalnymi zadaniami lub zadaniami związanymi z pracą?
• Czy Twoje dziecko jest leczone z powodu innego problemu medycznego?
• Czy Twoje dziecko niedawno rozpoczęło nowe leczenie?

W większości przypadków oznaki i objawy choroby Krabbego pojawiają się w ciągu pierwszych kilku miesięcy po urodzeniu. Zaczynają się stopniowo i stopniowo się pogarszają.

Oznaki i objawy typowe na początku choroby (pomiędzy dwoma a sześcioma miesiącami życia) są następujące:

• Trudności z karmieniem
• Niewyjaśnione krzyki
• Ekstremalna drażliwość
• Gorączka bez objawów infekcji
• Zmniejszona czujność
• Opóźnienia w fazach rozwoju
• skurcze mięśni
• Słaba kontrola głowy
• Częste wymioty

W miarę postępu choroby objawy podmiotowe i przedmiotowe stają się bardziej nasilone. Mogą obejmować:

• Nieprawidłowy rozwój
• Postępująca utrata słuchu i wzroku
• Sztywne i napięte mięśnie
• Stopniowa utrata zdolności połykania i oddychania

Kiedy choroba Krabbego rozwija się później w dzieciństwie (1 do 8 lat) lub w wieku dorosłym (po 8 latach), oznaki i objawy mogą się znacznie różnić i obejmują:

• Postępująca utrata wzroku z neuropatią obwodową lub bez niej
• Trudności w chodzeniu (ataksja)
• Parestezje z uczuciem pieczenia
• Utrata zręczności ręki
• Osłabienie mięśni

Z reguły im wcześniej zachoruje choroba Krabbego, tym szybciej choroba postępuje.

Niektóre osoby zdiagnozowane w okresie dojrzewania lub dorosłości mogą mieć mniej nasilone objawy, przy czym podstawowym warunkiem jest osłabienie mięśni. Mogą nie mieć żadnych zmian w swoich zdolnościach poznawczych.

Ważne jest, aby dziecko monitorowało jego rozwój, w szczególności:

• jego wzrost
• Jego napięcie mięśni
• Jego siła mięśni
• Jego koordynacja
• Jego postawa
• Ich zdolności sensoryczne (wzrok, słuch i dotyk)
• Jego dieta

W przypadku niemowląt, u których wystąpiły już objawy choroby Krabbego, obecnie nie ma leczenia, które mogłoby zmienić przebieg choroby. Dlatego leczenie koncentruje się na radzeniu sobie z objawami i zapewnieniu opieki podtrzymującej.

Interwencje obejmują:

• leki przeciwdrgawkowe do opanowania napadów;
• leki łagodzące spastyczność i drażliwość mięśni;
• fizjoterapia w celu zminimalizowania pogorszenia napięcia mięśniowego;
• dostarczanie składników odżywczych, na przykład za pomocą zgłębnika żołądkowego do dostarczania płynów i składników odżywczych bezpośrednio do żołądka.

Interwencje dla starszych dzieci lub dorosłych z łagodniejszymi postaciami choroby mogą obejmować:

• fizjoterapia w celu zminimalizowania pogorszenia napięcia mięśniowego;
• terapia zajęciowa w celu osiągnięcia jak największej niezależności w codziennych czynnościach;
• przeszczep krwiotwórczych komórek macierzystych, które mogą utrzymywać mielinę poprzez wytwarzanie enzymów GALC. Pochodzą z krwi pępowinowej, szpiku kostnego dawcy lub komórek macierzystych krwi krążącej.

Terapia ta może poprawić wyniki u niemowląt, jeśli leczenie zostanie rozpoczęte przed wystąpieniem objawów, to znaczy, gdy diagnoza zostanie postawiona po przeprowadzeniu badań przesiewowych noworodka. Niemowlęta, które nie mają jeszcze objawów i otrzymują przeszczep komórek macierzystych, mają wolniejszy postęp choroby. Jednak nadal mają znaczne trudności z mówieniem, chodzeniem i innymi zdolnościami motorycznymi.

Z tego leczenia mogą również skorzystać starsze dzieci i dorośli z łagodnymi objawami.