Dopóki utrzymuje się na umiarkowanym poziomie, regularna aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na wiele mechanizmów fizjologicznych, w tym płodność męską i żeńską. Ćwiczenia w ciąży są również możliwe, a nawet zalecane, po dostosowaniu praktyki do ciąży.

U kobiet

W badaniu Boston University (1) zbadano powiązania między BMI, płodnością i aktywnością fizyczną w kohorcie ponad 3500 kobiet. Wyniki wykazały korzystny wpływ umiarkowanej aktywności fizycznej na płodność, niezależnie od BMI. Tak więc w porównaniu z kobietami, które wykonywały mniej niż godzinę aktywności fizycznej tygodniowo, te, które wykonywały umiarkowaną aktywność fizyczną przez co najmniej 5 godzin tygodniowo, były o 18% bardziej narażone na zajście w ciążę.

Regularna aktywność fizyczna pomaga w utrzymaniu prawidłowej wagi, a tym samym jest korzystna dla płodności, ponieważ nadwaga lub otyłość zwiększają ryzyko zaburzeń owulacji. W rzeczywistości tkanka tłuszczowa wydziela hormony, które w nadmiarze mogą zakłócać sekrecję gonadotropin (LH i FSH), głównych hormonów cyklu jajnikowego.

W ludziach

Również po stronie męskiej wiele badań wykazało korzyści, jakie aktywność fizyczna wywiera na płodność, a dokładniej na koncentrację plemników.

Badanie z 2012 roku przeprowadzone przez Harvard Public School of Health (2) na 182 mężczyznach w wieku od 18 do 22 lat wykazało znaczące różnice w stężeniu plemników w zależności od poziomu siedzącego trybu życia i aktywności fizycznej. Mężczyźni, którzy oglądali telewizję przez ponad 20 godzin tygodniowo, mieli o 44% niższe stężenie plemników niż mężczyźni, którzy prawie nie oglądali telewizji. U mężczyzn uprawiających umiarkowaną lub intensywną aktywność fizyczną przez ponad 15 godzin tygodniowo stężenie plemników było o 73% wyższe niż u mężczyzn uprawiających mniej niż 5 godzin sportu tygodniowo.

W irańskim badaniu (3) próbowano określić intensywność aktywności fizycznej najbardziej korzystną dla męskiej płodności, testując kohortę mężczyzn w wieku od 25 do 40 lat trzy protokoły na bieżniach, trwające 24 tygodnie: trening o umiarkowanej intensywności, trening intensywny, trening interwałowy o wysokiej intensywności (HIIT). Czwarta grupa kontrolna nie angażowała się w żadną aktywność fizyczną. Wyniki wykazały, że każda aktywność fizyczna poprawia jakość nasienia przy niższych markerach stresu oksydacyjnego i stanu zapalnego. Stwierdzono, że najbardziej korzystny okazał się ciągły trening o umiarkowanej intensywności (30 min 3 lub 4 razy w tygodniu), przy czym objętość plemników wzrosła o 8,3%, koncentracja plemników wzrosła o 21,8%, a plemniki były bardziej ruchliwe z mniejszą liczbą nieprawidłowości morfologicznych.

Poprzednie prace z Harvard Public School of Health (4), zaprezentowane na Kongresie Amerykańskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu w 2013 r., podkreśliły korzyści płynące z aktywności na świeżym powietrzu i podnoszenia ciężarów dla męskiej płodności, z odpowiednim możliwym mechanizmem działania produkcji witaminy D i wydzielania testosteronu.

Ćwiczenia podczas owulacji nie mają wpływu na szanse zapłodnienia, jeśli dojdzie do stosunku płciowego. Podobnie ćwiczenia we wczesnej ciąży nie zwiększają ryzyka poronienia. W ponad 70% przypadków poronienie jest związane z nieprawidłowościami chromosomalnymi w zarodku (5).

U kobiet

Jeśli natomiast umiarkowana aktywność fizyczna korzystnie wpływa na płodność kobiet, uprawiana intensywnie, może mieć odwrotne skutki.

Wyniki badania bostońskiego wykazały, że szczupłe lub o normalnej wadze kobiety, które wykonywały więcej niż 5 godzin ciągłej aktywności fizycznej tygodniowo, miały o 32% mniejsze prawdopodobieństwo zajścia w ciążę. Inne badania, takie jak North Trøndelag Health Study (6), wykazały już związek między intensywnym lub wysokim sportem wytrzymałościowym (maraton, triathlon, narciarstwo biegowe) a ryzykiem niepłodności.

W świecie sportu, a zwłaszcza tańca wytrzymałościowego i baletowego, uznaje się, że kobiety uprawiające sport intensywny lub na wysokim poziomie często mają nieregularne miesiączki i zaburzenia owulacji. W sytuacji intensywnego stresu – tak jest w przypadku uprawiania sportu na wysokim poziomie – organizm przechodzi w tryb „przetrwania” i priorytetowo dba o swoje funkcje życiowe. Funkcja rozrodcza jest wtedy drugorzędna, a podwzgórze nie zapewnia już prawidłowego wydzielania hormonów cyklu jajnikowego. W grę wchodzą inne mechanizmy, takie jak niska masa tłuszczowa, która podobnie jak jej nadmiar może zaburzać wydzielanie hormonów. Udowodniono zatem, że niska masa ciała (BMI poniżej 18) może zmniejszać produkcję GnRH, z konsekwencjami zaburzeń owulacji (7).

Na szczęście negatywne skutki ciężkich treningów byłyby tylko przejściowe.

W ludziach

Różne badania (8, 9) wskazują, że cykl może zmienić jakość plemników, zmniejszając ich koncentrację i mobilność. Różne badania (10) wykazały również, że intensywna aktywność fizyczna może niekorzystnie wpływać na jakość nasienia poprzez wzrost temperatury ciała, co zmienia spermatogenezę. Aby właściwie funkcjonować, jądra rzeczywiście muszą mieć temperaturę 35°C (dlatego nie znajdują się w jamie brzusznej (.

Intensywny sport może również wpływać na męskie libido, sugeruje badanie z 2017 roku (11), a tym samym zmniejszać częstotliwość współżycia seksualnego, a tym samym szanse poczęcia.

Całkiem możliwe, a nawet wskazane jest kontynuowanie umiarkowanej aktywności fizycznej w czasie ciąży, jeśli nie powoduje ona żadnych powikłań (ciąża bliźniacza, zagrożenie przedwczesnym porodem, nadciśnienie, IUGR, zgryz otwarty szyjny, łożysko przednie, choroby układu krążenia, utrata owodni płyn, pęknięcie błon, niekontrolowana cukrzyca 1, ciężka niedokrwistość, wcześniactwo w wywiadzie).

Liczne badania wykazały korzystny wpływ sportu na kobiety w ciąży w dobrym zdrowiu, zarówno fizycznym (zmniejszone ryzyko cukrzycy ciążowej, ryzyko sercowo-naczyniowe, zwiększenie masy ciała, korzystny poród naturalny), jak i psychicznym (zmniejszenie stresu, lepsza samoocena, spadek liczby dzieci blues). Jeśli taka praktyka jest umiarkowana i nadzorowana przez lekarza, nie zwiększa ryzyka wcześniactwa, poronienia ani opóźnienia wzrostu (IUGR) (11).

Aktywność fizyczna jest również częścią zasad higieny i diety w profilaktyce różnych dolegliwości ciążowych: zaparć, ciężkich nóg, bólów pleców, zaburzeń snu.

Musisz jednak dobrze wybrać swoją aktywność i dostosować swoją praktykę. Międzynarodowe zalecenia wymagają 30/40 minut aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności 3-4 razy w tygodniu, a także 30 minut budowania mięśni raz lub dwa razy w tygodniu (1).

Jakie sporty faworyzować?

Spacery, rowery treningowe, pływanie, aqua aerobik i joga najlepiej sprawdzają się podczas ciąży.

Innych należy unikać ze względu na ryzyko upadków, wstrząsów i wstrząsów, w szczególności: sporty walki (boks, zapasy itp.), narciarstwo alpejskie, łyżwiarstwo, wspinaczka, jazda konna, sporty zespołowe, sporty wysokościowe, nurkowanie, ćwiczenia leżące na plecach po 20. tygodniu (ze względu na ryzyko ucisku żyły głównej).

Do kiedy uprawiać sport?

Ten rodzaj aktywności można kontynuować do końca ciąży, dostosowując intensywność na przestrzeni tygodni.