Spis treści
Odpoczynek jest ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, jednak bezruch w połączeniu ze zbyt dużym wysiłkiem fizycznym prędzej czy później wyrządzi nam poważne szkody. Ścieranie chrząstki może doprowadzić do jej całkowitego zaniku, a bez poślizgu kości niebezpiecznie ocierają się o siebie, co skutkuje postępującą deformacją, bólem i chorobami stawów. Ten artykuł to podpowiedź, jak zachować stawy w dobrej kondycji przez długie lata.Stawy to połączenia odpowiedzialne za ruchliwość 206 kości obecnych w szkielecie dorosłego człowieka. Wklęsła panewka i wypukła głowa to przylegające do siebie chrząstki stawowe o grubości od 0,2 do 6 mm, w zależności od rodzaju stawu. Odgrywają one niebagatelną rolę, która może decydować o naszej sprawności.
1) Niebezpieczeństwo ścierania chrząstki stawowej
Począwszy od odcinka szyjnego, poprzez odcinek lędźwiowy kręgosłupa, dłonie, biodra, kolana, a skończywszy na stopach, utrata chrząstki stawowej niesie ze sobą ryzyko pogrubienia warstwy podchrzęstnej i powstania ubytków wypełnionych tkanką śluzową – torbieli. Staw traci stabilność, ulega deformacjom, które mogą objawiać się m.in. zmianą długości nogi czy kształtu palców. Niczym bolesne wspomnienie chrząstki stawowej pojawiają się osteofity, czyli narośla zniekształcające stawy i ograniczające ruchomość. Innymi bolesnymi powikłaniami są przykurcze powierzchni stawowych, więzadeł, mięśni, zapalenie błony maziowej, zwyrodnienia palców oraz sztywność stawów, szczególnie po przebudzeniu, z którymi poruszanie się każdego dnia jest uciążliwe.
2) Niekorzystne czynniki
Ścieraniu chrząstki stawowej sprzyja niewłaściwa budowa stawu, obciążenie genetyczne, nieprawidłowe ukrwienie, cukrzyca i urazy. Nie jesteśmy bez winy, jeśli nie leczymy otyłości, nie przeciążamy stawów ciężarem ciała, czynnościami, garbimy się, nie zginamy nóg podczas podnoszenia ciężkich przedmiotów z ziemi, ani nie ćwiczymy nadmiernie, co z kolei może być początkiem choroby zwyrodnieniowej stawów. Kolagen typu II, kwas hialuronowy i chondroityna przyczyniają się do budowy chrząstki stawowej. Suplementacja pozwala uzupełnić te składniki w przypadku niedoborów.
3) Płeć piękna jest zagrożona
Ciekawostką jest, że 75% problemów ze stawami dotyczy kobiet, a narzekający mężczyźni są w mniejszości. Ciąża, noszenie dziecka, sprzątanie domu, noszenie zakupów odgrywają dużą rolę.
4) Ryzyko wzrasta wraz z wiekiem
Nie tylko płeć, ale i wiek zwiększa ryzyko wystąpienia chorób stawów. Szacuje się, że cierpi na nie połowa osób po pięćdziesiątce, dekadę później już 50%.
5) Jeden nie zawsze równa się jeden
Pojedynczy kilogram mierzony na domowej wadze to mierzalna waga 5 kilogramów dla stawów, które najbardziej obciążają stawy kolanowe, a drugi staw biodrowy.
6) Cenna wierność
Chlamydia to mikroorganizmy, które zarażone przez przypadkowego partnera seksualnego mogą całkowicie zaburzyć układ odpornościowy i zaatakować połączenia kostne.
7) Napoje gazowane na cenzurze
Badania przeprowadzone w Ameryce na grupie 2 osób z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego dowiodły, że osoby pijące wysokokaloryczne słodzone napoje gazowane mają płytszą powierzchnię stawową, determinującą chorobę zwyrodnieniową stawów. U pacjentów, którzy nie sięgali po napoje promujące otyłość, choroba postępowała wolniej.
8) Twaróg, żelki, witaminy…
Witamina D jest niezbędna do wchłaniania wapnia, zdrowia kości i stawów oraz ma właściwości przeciwzapalne. Ogólnie kojarzona z odpornością, witamina C chroni stawy. Warto czasem sięgnąć po galaretkę, zwłaszcza jeśli uprawiasz sport. Żelatyna jest źródłem kolagenu, którego powstawanie zaburza zbyt intensywny wysiłek fizyczny.
9) Korzystna dieta śródziemnomorska
Śledź, tuńczyk, sardynka i łosoś są bogatym źródłem kwasów omega-3, działają łagodząco na ból i zmiany związane ze stanami zapalnymi stawów, a także olej z orzecha włoskiego, lnianego i rzepakowego. Warto spożywać urozmaicone posiłki o kaloryczności odpowiadającej naszym potrzebom, ponieważ nadmiar kilogramów prowadzi do chorób stawów.
10) Zdrowy wysiłek
Regularna dawka ruchu pozwoli zachować optymalną ruchomość stawów i nie pozwoli na ich usztywnienie. Należy zachować złoty środek, nawet gdy tryskamy energią, nie powinniśmy wykonywać nadmiernie forsownych ćwiczeń, które skutkują bolesnymi kontuzjami czy nadwyrężeniami.