Życie z rakiem bez poczucia winy

Wygląda na to, że już po raz trzeci spacerujemy po Muzeum Gorbaczowa Gorbaczowa, które jest zarówno muzeum kraju, jak i muzeum ich życia osobistego. Widać wyraźnie, że jest gotów opowiadać o niektórych wydarzeniach w nieskończoność, a my stoimy na tych stoiskach przez długi czas; mijamy innych, nie oglądając się za siebie.

Widać też coś innego: jego decyzja o opowiedzeniu o Raisie Maksimovnie, chorobie, która pochłonęła jej życie, była tak głęboka, trudna i przemyślana, że ​​poruszyła jakieś wewnętrzne struny, uruchomiła uśpioną maszynę pamięci. I po godzinie ciszy, zmarszczonych brwi i na wpół okrzyków, na wpół westchnień, teraz opowiada o niej szczegółowo, bez pauz, nie pozwalając mu zadać pytania, sortując wspomnienie za wspomnieniem. Mówi tak szczerze, tak szczegółowo, że czasem się rozglądam: czy naprawdę mi mówi? ...

… „Bardzo kochała zimę, Katio. To takie dziwne połączenie. Nigdy nie mogłem zrozumieć. Kochała mrozy, zamiecie – niesamowicie… A teraz powtarzała mi cały czas, prawie od pierwszego dnia w Munster: „Wracajmy do domu, chcę zobaczyć zimę”. Chcę być w domu, w moim łóżku, tam jest lepiej… A jak mnie tak pilnie wezwała do swojego pokoju, to najpierw znowu zaczęła o tym mówić, chodźmy do domu.

Myślę, że nie, Raisa, rozmowa nie tak potoczy się, nie pozwolę ci utykać, nie po to to wszystko. Ale co powiedzieć? Jak mogę ją wydostać z tego stanu? Po prostu usiądź i milcz? Nie jestem taką osobą. I nie chciałem jakoś pokazać swojego zmieszania, strachu przed nią. I nagle spontanicznie pojawiła się myśl: pozwól, że cię rozśmieszam.

I wymyślił: najpierw, w sposób najbardziej szczegółowy, opowiedział całą historię ich znajomości, jakby ktoś inny ją obserwował, z łatwością dostrzegając wszelkie absurdy zachowań kochanków. Jak ktoś poszedł po kogo, jaka była ważna, ale piękna, jaki on był zakochany i nieokrzesany, jak niezrozumiale próbował jej pierwszy raz opowiedzieć o swoich uczuciach, jak spowiedź się nie powiodła.

A ile trudu kosztowało go powtarzanie tego od nowa, od samego początku. I jak starannie dobrał krawat i marynarkę. A jak wtedy musiałam założyć innych, zarówno krawat, jak i marynarkę. I jak prawie przez przypadek pobrali się. I do czego to wszystko doprowadziło…

Tak więc przez kilka godzin z rzędu na sterylnym oddziale Szpitala Uniwersyteckiego w Münster Michaił Gorbaczow opowiadał Raisie Gorbaczowej całe ich wspólne życie jako zabawną anegdotę. Śmiała się. A potem kontynuował, znowu wymyślając, improwizując, wspominając… I bał się przestać nawet na chwilę.

***

Debata na temat tego, czy istnieje bezpośredni związek między stanem psychicznym danej osoby a prawdopodobieństwem zachorowania na raka, trwa od mniej więcej tak długo, jak lekarze aktywnie poszukują sposobów na jej leczenie.

W 1759 roku angielski chirurg napisał, że zgodnie z jego obserwacjami rak towarzyszy „katastrofom życiowym, przynosząc wielki smutek i kłopoty”.

W 1846 roku inny Anglik, wybitny onkolog swoich czasów, Walter Haile Walsh, komentując raport brytyjskiego Ministerstwa Zdrowia, w którym stwierdzał: „… cierpienie psychiczne, nagłe zmiany losu i zwykła ponurość charakteru są najpoważniejsze. przyczyny choroby” – dodał we własnym imieniu: „Ja widziałem przypadki, w których związek między głębokim przeżyciem a chorobą wydawał się tak oczywisty, że uznałem, że wyzwanie to będzie wyglądać jak walka ze zdrowym rozsądkiem.

We wczesnych latach 1980. naukowcy z laboratorium dr. Istotą eksperymentu było to, że eksperymentalnym szczurom wstrzyknięto komórki rakowe w ilości zdolnej zabić co drugiego szczura.

Zwierzęta następnie podzielono na trzy grupy. Pierwsza (kontrolna) grupa szczurów po wprowadzeniu komórek rakowych została pozostawiona sama i nie była ponownie dotykana. Druga grupa szczurów została poddana słabym przypadkowym wstrząsom elektrycznym, których nie były w stanie kontrolować. Zwierzęta z trzeciej grupy poddano tym samym wstrząsom elektrycznym, ale szkolono je, aby unikać kolejnych wstrząsów (w tym celu musiały natychmiast nacisnąć specjalny pedał).

Wyniki eksperymentu laboratoryjnego Seligmana, opublikowane w artykule „Tumor Rejection in Rats After Inescapable or Escapable Shock” (Science 216, 1982), wywarły ogromne wrażenie na świecie naukowym: szczury, które zostały porażone prądem, ale nie miały na to szansy aby tego uniknąć, popadali w depresję, tracili apetyt, przerywali kojarzenie, ospale reagowali na inwazję ich klatki. 77% szczurów z tej grupy zmarło pod koniec eksperymentu.

Jeśli chodzi o pierwszą grupę (szczury pozostawione same), to zgodnie z oczekiwaniami podczas wprowadzania komórek rakowych połowa zwierząt (54%) zmarła pod koniec eksperymentu. Jednak naukowców uderzyły szczury z trzeciej grupy, te, które nauczono kontrolować porażenie prądem: 63% szczurów z tej grupy pozbyło się raka.

Co to mówi? Zdaniem naukowców to nie sam stres – porażenie prądem – powoduje rozwój guza. Ciągłe poczucie bezradności, depresja – to pożywka dla choroby.

***

W psychologii jest coś takiego – obwinianie ofiary, obwinianie ofiary. W codziennym życiu często spotykamy się z tym: „zgwałcony – to twoja wina”, „osoby niepełnosprawne rodzą się tylko dla alkoholików i narkomanów”, „twoje kłopoty są karą za grzechy”.

Na szczęście takie sformułowanie pytania staje się już nie do przyjęcia w naszym społeczeństwie. Zewnętrznie. A wewnętrznie i wszystko wokół, a przede wszystkim sam pacjent skrupulatnie stara się znaleźć przyczynę, która łączy go z tą konkretną chorobą. Kiedy nie ma zewnętrznych wyjaśnień.

Powszechnie przyjmuje się, że główną przyczyną raka jest psychosomatyka. Innymi słowy, żal, który uruchamia program samozniszczenia ciała. Czasami o pacjencie, który przed chorobą spłonął w pracy, mówią ze smutkiem: „Nic dziwnego, oddał się ludziom, więc się wypalił”. Czyli znowu okazuje się – to jego wina. Trzeba było mniej cierpieć, pomagać, pracować, żyć, w końcu choroba by nie przyszła.

Wszystkie te twierdzenia są całkowicie fałszywe. A ich jedynym celem jest dostarczenie przynajmniej jakiejś logicznej podstawy do tego, co faktycznie się dzieje, prawie niewytłumaczalnie i nieprzewidywalnie. Poszukiwanie błędów, naruszeń, głównego punktu bez powrotu, z reguły doprowadza wszystkich pacjentów i ich bliskich do szaleństwa na początku choroby, zabierając tak cenne siły, tak niezbędne do postawienia diagnozy i opracowania strategii walki choroba.