Pokarmy bogate w miedź

Miedź jest pierwiastkiem chemicznym układu okresowego pod numerem 29. Łacińska nazwa Cuprum pochodzi od nazwy wyspy Cypr, znanej ze złóż tego użytecznego pierwiastka śladowego.

Nazwa tego mikroelementu znana jest wszystkim ze szkolnej ławki. Wielu pamięta lekcje chemii i formuły z Cu, produktami wykonanymi z tego miękkiego metalu. Ale jaki jest jego pożytek dla ludzkiego ciała? Jak miedź wpływa na nasze zdrowie?

Okazuje się, że miedź jest jednym z pierwiastków śladowych najbardziej niezbędnych człowiekowi. Po dostaniu się do organizmu jest przechowywany w wątrobie, nerkach, mięśniach, kościach, krwi i mózgu. Niedobór miedzi prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu wielu układów organizmu.

Według średnich danych ciało osoby dorosłej zawiera od 75 do 150 mg miedzi (trzeci co do wielkości po żelazie i cynku). Większość substancji jest skoncentrowana w tkance mięśniowej – około 45 procent, kolejne 20% pierwiastka śladowego jest magazynowane w kościach i wątrobie. Ale to wątroba jest uważana za „magazyn” miedzi w organizmie, a w przypadku przedawkowania to ona cierpi w pierwszej kolejności. A tak przy okazji, wątroba płodu u kobiet w ciąży zawiera dziesięć razy więcej Cu niż wątroba osoby dorosłej.

Codzienna potrzeba

Dietetycy określili średnie spożycie miedzi dla dorosłych. W normalnych warunkach waha się od 1,5 do 3 mg dziennie. Ale norma dziecięca nie powinna przekraczać 2 mg dziennie. Jednocześnie niemowlęta do roku mogą otrzymać do 1 mg pierwiastka śladowego, dzieci poniżej 3 lat – nie więcej niż półtora miligrama. Niedobór miedzi jest wyjątkowo niepożądany u kobiet w ciąży, których dzienne spożycie wynosi 1,5-2 mg substancji, ponieważ miedziak odpowiada za prawidłową budowę serca i układu nerwowego nienarodzonego dziecka.

Niektórzy badacze są przekonani, że ciemnowłose kobiety potrzebują większej porcji miedzi niż blondynki. Wyjaśnia to fakt, że w brązowych włosach Cu jest intensywniej zużywany na farbowanie włosów. Z tego samego powodu wczesne siwe włosy są częstsze u osób ciemnowłosych. Pokarmy o wysokiej zawartości miedzi mogą pomóc w zapobieganiu depigmentacji.

Zwiększenie dziennej stawki miedzi jest warte osób z:

• alergie;
• osteoporoza;
• reumatoidalne zapalenie stawów;
• niedokrwistość;
• choroba serca;
• choroba przyzębia.

Korzyści dla organizmu

Podobnie jak żelazo, miedź jest ważna dla utrzymania prawidłowego składu krwi. W szczególności ten pierwiastek śladowy bierze udział w produkcji czerwonych krwinek, jest ważny dla syntezy hemoglobiny i mioglobiny (białka wiążącego tlen występującego w sercu i innych mięśniach). Co więcej, ważne jest, aby powiedzieć, że nawet jeśli w organizmie są wystarczające zapasy żelaza, tworzenie hemoglobiny bez miedzi jest niemożliwe. W tym przypadku sensowne jest mówienie o całkowitej niezbędności Cu do tworzenia hemoglobiny, ponieważ żaden inny pierwiastek chemiczny nie może pełnić funkcji przypisanych cuprum. Ponadto miedź jest ważnym składnikiem enzymów, od których zależy prawidłowe współdziałanie erytrocytów i leukocytów.

Niezbędność Cu dla naczyń krwionośnych polega na zdolności mikroelementu do wzmacniania ścian naczyń włosowatych, nadawania im elastyczności i prawidłowej struktury.

Wytrzymałość tzw. szkieletu naczyniowego – wewnętrznej powłoki elastyny ​​– zależy od zawartości miedzi w organizmie.

Bez miedzi normalne funkcjonowanie układu nerwowego i narządów oddechowych jest również trudne. W szczególności miedzi jest istotnym składnikiem osłonki mielinowej, która chroni włókna nerwowe przed uszkodzeniem. Korzyścią dla układu hormonalnego jest korzystny wpływ na hormony przysadki mózgowej. Do trawienia niezbędna jest miedź jako substancja wpływająca na produkcję soku żołądkowego. Dodatkowo Cu chroni narządy przewodu pokarmowego przed stanami zapalnymi i uszkodzeniem błon śluzowych.

Wraz z kwasem askorbinowym Cu jest w stanie wzmocnić układ odpornościowy, chronić organizm przed szkodliwym działaniem wirusów i bakterii. Enzymy zwalczające wolne rodniki zawierają również cząsteczki miedzi.

Będąc składnikiem melaniny, wpływa na procesy pigmentacji skóry. Aminokwas tyrozyna (odpowiedzialny za kolor włosów i skóry) jest również niemożliwy bez Cu.

Siła i zdrowie tkanki kostnej zależą od ilości tego mikroelementu w organizmie. Miedź, przyczyniając się do produkcji kolagenu, wpływa na tworzenie białek niezbędnych dla kośćca. A jeśli dana osoba doświadcza częstych złamań, warto pomyśleć o możliwym niedoborze Cu w ciele. Co więcej, miedź zapobiega wypłukiwaniu z organizmu innych minerałów i pierwiastków śladowych, co służy jako profilaktyka osteoporozy i zapobiega rozwojowi chorób kości.

Na poziomie komórkowym wspiera funkcje ATP, pełni funkcję transportową, ułatwiając dostarczanie niezbędnych substancji do każdej komórki organizmu. Cu bierze udział w syntezie aminokwasów i białek. Jest istotnym składnikiem do tworzenia kolagenu i elastyny ​​(ważnych składników tkanki łącznej). Wiadomo, że cuprum odpowiada za procesy rozmnażania i wzrostu organizmu.

Według najnowszych badań Cu jest niezbędnym składnikiem do produkcji endorfin – hormonów poprawiających nastrój i łagodzących ból.

I jeszcze jedna dobra wiadomość o miedzi. Odpowiednia ilość mikrosubstancji ochroni przed wczesnym starzeniem się. Miedź jest częścią dysmutazy ponadtlenkowej, enzymu antyoksydacyjnego, który chroni komórki przed zniszczeniem. To wyjaśnia, dlaczego cuprum jest zawarty w większości kosmetycznych produktów przeciwstarzeniowych.

Inne przydatne cechy miedzi:

• wzmacnia układ odpornościowy;
• wzmacnia włókna układu nerwowego;
• chroni przed rozwojem raka;
• usuwa substancje toksyczne;
• promuje prawidłowe trawienie;
• bierze udział w regeneracji tkanek;
• aktywuje produkcję insuliny;
• wzmacnia działanie antybiotyków;
• ma właściwości bakteriobójcze;
• zmniejsza stan zapalny.

Niedobór miedzi

Niedobór miedzi, jak każdy inny pierwiastek śladowy, powoduje powstawanie różnego rodzaju zaburzeń w funkcjonowaniu układów i narządów człowieka.

Należy jednak zauważyć, że brak Cu jest prawie niemożliwy przy zrównoważonej diecie. Najczęstszą przyczyną niedoboru Cu jest nadużywanie alkoholu.

Nieodpowiednie spożycie miedzi jest obarczone krwotokami wewnętrznymi, podwyższonym poziomem cholesterolu, zmianami patologicznymi w tkankach łącznych i kościach. Organizm dziecka najczęściej reaguje na niedobór Cu opóźnieniem wzrostu.

Inne objawy niedoboru Cu:

• zanik mięśnia sercowego;
• dermatozy;
• zmniejszona hemoglobina, niedokrwistość;
• nagła utrata wagi i apetyt;
• wypadanie włosów i depigmentacja;
• biegunka;
• chroniczne zmęczenie;
• częste choroby wirusowe i zakaźne;
• depresyjny nastrój;
• wysypka.

Nadmiar miedzi

Przedawkowanie miedzi jest możliwe tylko przy nadużywaniu syntetycznych suplementów diety. Naturalne źródła pierwiastków śladowych zapewniają odpowiednie stężenie substancji niezbędnej do utrzymania funkcji organizmu.

Ciało może inaczej sygnalizować nadmiar miedzi. Zwykle przedawkowaniu Cu towarzyszy:

• wypadanie włosów;
• pojawienie się wczesnych zmarszczek;
• zaburzenia snu;
• nieprawidłowe działanie cyklu miesiączkowego u kobiet;
• gorączka i nadmierna potliwość;
• skurcze.

Ponadto toksyczne działanie miedzi na organizm może powodować niewydolność nerek lub zapalenie żołądka i jelit. Istnieje ryzyko wystąpienia napadów padaczkowych i zaburzeń psychicznych. Najpoważniejszą konsekwencją zatrucia miedzią jest choroba Wilsona (choroba miedzi).

Na poziomie „biochemii” przedawkowanie miedzi wypiera cynk, mangan i molibden z organizmu.

Miedź w żywności

Aby uzyskać miedzi z pożywienia, nie trzeba stosować specjalnej diety – ten pierwiastek śladowy znajduje się w wielu codziennych produktach spożywczych.

Uzupełnienie dziennej normy użytecznej substancji jest łatwe: po prostu upewnij się, że na stole jest wiele orzechów, roślin strączkowych i zbóż. Ponadto w wątrobie (lider wśród produktów) znajdują się imponujące zapasy składników odżywczych, surowe żółtko jaja, wiele warzyw, owoców i jagód. Nie zaniedbuj również produktów mlecznych, świeżego mięsa, ryb i owoców morza. Na przykład ostrygi (na 100 g) zawierają od 1 do 8 mg miedzi, co w pełni zaspokaja codzienne potrzeby każdej osoby. Tymczasem należy zauważyć, że stężenie miedzi w owocach morza zależy bezpośrednio od ich świeżości.

Wegetarianie powinni zwracać uwagę na szparagi, soję, kiełkujące ziarna pszenicy, ziemniaki, a z produktów piekarniczych preferować wypieki z mąki żytniej. Doskonałymi źródłami miedzi są boćwina, szpinak, kapusta, bakłażan, zielony groszek, buraki, oliwki i soczewica. Łyżka sezamu dostarczy organizmowi prawie 1 mg miedzi. Skorzystają również nasiona dyni i słonecznika. W niektórych roślinach występują również rezerwy Cu (koper, bazylia, pietruszka, majeranek, oregano, drzewo herbaciane, lobelia).

Interesujące jest również to, że zwykła woda również zawiera imponujące zapasy miedzi: średnio litr czystej cieczy jest w stanie nasycić organizm prawie 1 mg Cu. Jest dobra wiadomość dla słodyczy: ciemna czekolada jest dobrym źródłem miedzi. A wybierając owoce i jagody na deser, lepiej dawać pierwszeństwo malinom i ananasom, które również mają miedziane „złoża”.

Jak widać, nie przejmuj się szczególnie pytaniem „Co jest najbardziej miedziane?”. Aby uzyskać niezbędną dzienną normę tego przydatnego mikroelementu, wystarczy przestrzegać jedynej zasady dietetyków: jeść racjonalnie i zbilansowanie, a organizm sam „wyciągnie” z produktów dokładnie to, czego mu brakuje.