Agnozja to nabyte zaburzenie rozpoznawania. W połączeniu z interpretacją informacji sensorycznych zaburzenie to może wpływać na różne zmysły, w tym wzrok (agnozja wzrokowa), słuch (agnozja słuchowa) i dotyk (agnozja dotykowa).

Agnozja jest zaburzeniem gnotycznym, to znaczy zaburzeniem rozpoznawania. Osoba agnostyczna nie może rozpoznać znanego obiektu, dźwięku, zapachu ani twarzy.

Agnozja odróżnia się od innych zaburzeń gnotycznych brakiem pierwotnego deficytu czuciowego. Innymi słowy, osoba agnotyczna ma normalne funkcje sensoryczne. Pochodzenie zaburzeń agnozy jest związane z przekazywaniem i/lub interpretacją informacji sensorycznych. W mózgu zmiana pamięci czuciowej może wyjaśniać pojawienie się pewnych zaburzeń agnotycznych.

Zaburzenia agnozy dotyczą zwykle tylko jednego zmysłu. Najczęstszymi postaciami są agnozje wzrokowe, słuchowe i dotykowe.

Przypadek agnozji wzrokowej

Agnozja wzrokowa występuje, gdy osoba nie jest w stanie rozpoznać pewnych znajomych obiektów, kształtów lub znaków wzrokiem. Nie należy jednak mylić agnozji wzrokowej z wadą wzroku, która charakteryzuje się pogorszeniem ostrości wzroku.

W zależności od przypadku agnozja wizualna może wiązać się z problemem w interpretacji informacji dotyczących przestrzeni, kształtów, twarzy, a nawet kolorów. W związku z tym można wyróżnić:

• agnozja obiektów co może być związane z agnozją skojarzeniową z niemożnością nazwania obiektu znajdującego się w polu widzenia lub agnozją apercepcyjną z niemożnością nazwania i narysowania obiektu znajdującego się w polu widzenia;
• prozopagnozja dotyczy rozpoznawania znanych twarzy, zarówno bliskich, jak i własnej twarzy;
• agnozja kolorów który charakteryzuje się niemożnością nazwania różnych kolorów.

Przypadek agnozji słuchowej

Agnozja słuchowa powoduje niemożność rozpoznania niektórych znanych dźwięków. W zależności od przypadku można wyróżnić:

• głuchota korowa który charakteryzuje się niemożnością rozpoznawania znanych dźwięków, znajomych dźwięków, a nawet muzyki;
• la głuchota słowna co odpowiada niemożności zrozumienia języka mówionego;
• zabawa co oznacza nieumiejętność rozpoznawania melodii, rytmów i barw głosów.

Przypadek agnozji dotykowej

Nazywana również astereognozją, agnozja dotykowa charakteryzuje się niemożnością rozpoznania obiektu przez zwykłe badanie dotykowe. To zaburzenie rozpoznawania może dotyczyć materiału, wagi, objętości, a nawet kształtu przedmiotu.

Szczególny przypadek asomatognozji

Asomatognozja to szczególna forma agnozji. Charakteryzuje się utratą rozpoznania części lub całości jego ciała. W zależności od przypadku można wyróżnić:

• dotychczasowyautotopoagnozja który charakteryzuje się niemożnością rozpoznawania różnych części jego ciała;
• dotychczasowyagnoza cyfrowa, który dotyczy tylko palców.

Zaburzenia agnozy mogą mieć różne wyjaśnienia. Często są one spowodowane pojawieniem się uszkodzeń mózgu po:

• un suw (udar), czasami nazywany udarem, który jest spowodowany problemem z przepływem krwi do mózgu;
• un uraz głowy, wstrząs czaszki, który może spowodować uszkodzenie mózgu;
• zaburzenia neurologiczne, w tym otępienie i choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroba Alzheimera;
• a guz mózgu co powoduje rozwój i namnażanie nieprawidłowych komórek w mózgu;
• ropień mózgulub ropień mózgu, który może być wynikiem różnych infekcji.

Konsekwencje i przebieg agnozji zależą od wielu parametrów, w tym od rodzaju agnozji, przyczyny objawu oraz stanu pacjenta. Zaburzenia agnostyczne powodują dyskomfort w życiu codziennym, który w zależności od przypadku może być mniej lub bardziej istotny.

Leczenie polega na leczeniu przyczyny agnozji. Zależy to od diagnozy, którą zwykle przeprowadza się na podstawie badania klinicznego i uzupełnia się obszernymi badaniami lekarskimi. W szczególności w celu potwierdzenia diagnozy można przeprowadzić badania neuropsychologiczne i badania obrazowo-medyczne mózgu.

Leczeniu agnozji zwykle towarzyszy rehabilitacja mająca na celu poprawę jakości życia osób z agnozją. Ta rehabilitacja może obejmować różnych specjalistów, w tym terapeutów zajęciowych, logopedów i fizjoterapeutów.