Spis treści
Dział biologii zajmujący się badaniem budowy, odżywiania i rozwoju grzybów nazywa się mikologią. Nauka ta ma długą historię i jest warunkowo podzielona na trzy okresy (stary, nowy i najnowszy). Najwcześniejsze prace naukowe dotyczące budowy i aktywności grzybów, które przetrwały do dziś, pochodzą z połowy 150 roku p.n.e. mi. Z oczywistych względów dane te były wielokrotnie rewidowane w toku dalszych badań, a wiele informacji było kwestionowanych.
W artykule szczegółowo przedstawiono opis budowy grzybów, a także główne cechy ich rozwoju i odżywiania.
Ogólna charakterystyka struktury grzybni grzyba
Wszystkie grzyby mają wegetatywne ciało zwane grzybnią, czyli grzybnią. Zewnętrzna struktura grzybni grzybów przypomina wiązkę cienkich skręcających się nici, zwanych „strzępkami”. Z reguły grzybnia zwykłych grzybów jadalnych rozwija się w glebie lub na rozkładającym się drewnie, a grzybnia pasożytnicza rośnie w tkankach rośliny żywicielskiej. Owocniki grzyba wyrastają na grzybni z zarodnikami, z którymi grzyb się rozmnaża. Istnieje jednak duża liczba grzybów, w szczególności pasożytniczych, bez owocników. Specyfika budowy takich grzybów polega na tym, że ich zarodniki rosną bezpośrednio na grzybni, na specjalnych nośnikach zarodników.
Młoda grzybnia boczniaka, pieczarki i innych rosnących grzybów to cienkie białe nitki, które na podłożu wyglądają jak biała, szaro-biała lub biało-niebieska powłoka, przypominająca pajęczynę.
Na tym schemacie przedstawiono strukturę grzybni grzyba:
W procesie dojrzewania odcień grzybni staje się kremowy i pojawiają się na niej małe pasma splecionych nitek. Jeśli podczas rozwoju nabytej grzybni grzybów (w szklanym słoiku lub torbie) na powierzchni podłoża (zboże lub kompost może pełnić swoją rolę), pasma wynoszą około 25-30% (zainstalowane przez oko) , oznacza to, że materiał do sadzenia był wysokiej jakości. Im mniej pasm i lżejsza grzybnia, tym młodsza i zazwyczaj bardziej wydajna. Taka grzybnia zakorzeni się bez żadnych problemów i rozwinie się w podłożu w szklarniach i szklarniach.
Mówiąc o strukturze grzyba, należy zauważyć, że tempo wzrostu i rozwoju grzybni boczniaków jest znacznie większe niż grzybni pieczarek. W boczniakach materiał nasadzeniowy po krótkim czasie staje się żółtawy i ma dużą liczbę pasm.
Ten rysunek pokazuje strukturę boczniaka:
Kremowy odcień grzybni boczniaków wcale nie wskazuje na niską jakość. Jeśli jednak nici i pasma są brązowe z brązowymi kroplami cieczy na ich powierzchni lub na pojemniku z grzybnią, to jest to znak, że grzybnia zarosła, zestarzała się lub została narażona na niekorzystne czynniki (np. został zamrożony lub przegrzany). W takim przypadku nie należy liczyć na dobre przetrwanie materiału sadzeniowego i na zbiory.
Te znaki pomogą określić, jak grzybnia rośnie w podłożu. Powstawanie pasm w ogólnej strukturze grzyba wskazuje na gotowość grzybni do owocnikowania.
Jeśli w pojemniku z grzybnią lub w zasianym podłożu (na grządce, w pudełku, w plastikowej torbie) znajdują się plamy lub blaszki w kolorze różowym, żółtym, zielonym, czarnym, można z całą pewnością stwierdzić, że podłoże jest spleśniały, czyli pokryty mikroskopijnymi grzybami, rodzaj „konkurencji” pieczarek uprawnych i boczniaków.
Jeśli grzybnia jest zainfekowana, nie nadaje się do sadzenia. Gdy podłoże zostanie zakażone po zasadzeniu w nim grzybni, zakażone obszary są ostrożnie usuwane i zastępowane świeżym podłożem.
Następnie dowiesz się, jakie są cechy strukturalne zarodników grzyba.
Struktura owocnika grzyba: kształt i cechy zarodników
Chociaż najbardziej znany jest kształt owocnika grzyba w postaci kapelusza na łodydze, nie jest on jedyny i jest tylko jednym z wielu przykładów różnorodności naturalnej.
W naturze często można zobaczyć owocniki przypominające kopyto. Takimi są na przykład krzesiwa rosnące na drzewach. Forma koralowata jest charakterystyczna dla grzybów rogatych. U torbaczy kształt owocnika przypomina miskę lub szklankę. Formy owocników są bardzo różnorodne i niezwykłe, a kolor jest tak bogaty, że czasami dość trudno opisać grzyby.
Aby lepiej wyobrazić sobie strukturę grzyba, spójrz na te rysunki i diagramy:
Owocniki zawierają zarodniki, za pomocą których grzyby rozmnażają się wewnątrz i na powierzchni tych owocników, na talerzach, rurkach, kolcach (grzyby kapeluszowe) lub w specjalnych komorach (płaszcze przeciwdeszczowe).
Kształt zarodników w strukturze grzyba jest owalny lub kulisty. Ich rozmiary wahają się od 0,003 mm do 0,02 mm. Jeśli zbadamy strukturę zarodników grzyba pod mikroskopem, zobaczymy kropelki oleju, które są zapasowym składnikiem odżywczym ułatwiającym kiełkowanie zarodników w grzybni.
Tutaj możesz zobaczyć zdjęcie struktury owocnika grzyba:
Kolor zarodników jest różny, od białego i ochrowo-brązowego do fioletowego i czarnego. Kolor jest ustawiony zgodnie z płytkami dorosłego grzyba. Russula charakteryzuje się białymi blaszkami i zarodnikami, w pieczarkach są brązowo-fioletowe, a w trakcie dojrzewania i wzrostu liczby blaszek ich kolor zmienia się od jasnoróżowego do ciemnofioletowego.
Dzięki tak dość skutecznej metodzie rozmnażania, jak rozrzucanie miliardów zarodników, grzyby z powodzeniem rozwiązują problem prokreacji od ponad miliona lat. Jak to w przenośni ujął znany biolog i genetyk, profesor AS Serebrovsky w swoich „Spacerach biologicznych”: „W końcu każdej jesieni pojawiają się tu i ówdzie pod ziemią szkarłatne głowy muchomora i krzyczą swoim szkarłatnym kolorem : „Hej, wejdź, nie dotykaj mnie, jestem trujący! ”, Miliony ich nieistotnych zarodników rozpraszają się w cichym jesiennym powietrzu. A kto wie, ile tysiącleci te grzyby zachowują swój rodzaj muchomora za pomocą zarodników, odkąd tak radykalnie rozwiązały największe problemy życiowe…”
W rzeczywistości liczba zarodników uwalnianych przez grzyby do powietrza jest po prostu ogromna. Na przykład mały chrząszcz gnojowy, którego kapelusz ma tylko 2-6 cm średnicy, wytwarza 100-106 zarodników, a wystarczająco duży grzyb o kapeluszu o średnicy 6-15 cm wytwarza 5200-106 zarodników. Jeśli wyobrazimy sobie, że cała ta ilość kiełkujących zarodników i płodnych ciał pojawiła się, to kolonia nowych grzybów zajęłaby powierzchnię 124 km2.
W porównaniu z liczbą zarodników wytwarzanych przez płaską hubę o średnicy 25-30 cm, liczby te zanikają, gdyż sięgają 30 miliardów, a u grzybów z rodziny purchawek liczba zarodników jest niewyobrażalna i nie na darmo że te grzyby należą do najbardziej płodnych organizmów na ziemi.
Grzyb zwany gigantyczną langermannią często zbliża się do wielkości arbuza i wytwarza do 7,5 bilionów zarodników. Nawet w koszmarze nie wyobrażasz sobie, co by się stało, gdyby wszystkie wykiełkowały. Grzyby, które się pojawiły, obejmowałyby obszar większy niż obszar Japonii. Puśćmy wodze wyobraźni i wyobraźmy sobie, co by się stało, gdyby wykiełkowały zarodniki tej drugiej generacji grzybów. Objętość owocników byłaby 300 razy większa od objętości Ziemi.
Na szczęście natura zadbała o to, aby nie było przeludnienia grzybów. Grzyb ten jest niezwykle rzadki i dlatego niewielka liczba jego zarodników znajduje warunki, w których mogłyby przetrwać i kiełkować.
Zarodniki latają w powietrzu na całym świecie. W niektórych miejscach jest ich mniej, na przykład w rejonie biegunów lub nad oceanem, ale nie ma zakątka, w którym by ich w ogóle nie było. Należy wziąć pod uwagę ten czynnik i wziąć pod uwagę cechy strukturalne ciała grzyba, szczególnie podczas hodowli boczniaków w pomieszczeniach. Gdy grzyby zaczną owocować, należy je zbierać i pielęgnować (podlewanie, sprzątanie pomieszczenia) w respiratorze lub przynajmniej w opatrunku z gazy zakrywającym usta i nos, gdyż jego zarodniki mogą wywoływać alergie u osób wrażliwych.
Nie możesz bać się takiego zagrożenia, jeśli hodujesz pieczarki, grzybice, grzyby zimowe, grzyby letnie, ponieważ ich talerze są pokryte cienką warstwą, która nazywa się osłoną prywatną, dopóki owocnik nie będzie w pełni dojrzały. Kiedy grzyb dojrzewa, pokrywa pęka i pozostaje z niej tylko ślad w kształcie pierścienia, a zarodniki są wyrzucane w powietrze. Jednak wraz z takim rozwojem wydarzeń wciąż jest mniej sporów i nie są one tak niebezpieczne, jeśli chodzi o wywoływanie reakcji alergicznej. Ponadto zbiory takich grzybów są zbierane przed całkowitym zerwaniem folii (jednocześnie jakość handlowa produktu jest znacznie wyższa).
Jak widać na zdjęciu budowy boczniaków, nie posiadają one prywatnej narzuty:
Z tego powodu zarodniki w boczniakach powstają natychmiast po uformowaniu się płytek i są uwalniane do powietrza przez cały czas wzrostu owocnika, począwszy od pojawienia się płytek, a skończywszy na pełnym dojrzewaniu i zbiorze (zazwyczaj ma to miejsce 5- 6 dni po uformowaniu się zaczątka owocnika).
Okazuje się, że zarodniki tego grzyba są stale obecne w powietrzu. W związku z tym rada: 15-30 minut przed zbiorem należy lekko zwilżyć powietrze w pomieszczeniu butelką z rozpylaczem (woda nie powinna dostać się na grzyby). Wraz z kropelkami płynu na ziemi osadzają się również zarodniki.
Teraz, gdy już zapoznałeś się z charakterystyką budowy grzybów, czas poznać podstawowe warunki ich rozwoju.
Podstawowe warunki rozwoju grzybów
Od momentu powstania zaczątków do pełnego dojrzewania wzrost owocnika najczęściej trwa nie dłużej niż 10-14 dni, oczywiście w sprzyjających warunkach: normalnej temperaturze i wilgotności gleby i powietrza.
Jeśli przypomnimy sobie inne rodzaje upraw uprawianych w kraju, to dla truskawek od momentu kwitnienia do pełnego dojrzewania w centralnym Naszym Kraju trwa to około 1,5 miesiąca, dla wczesnych odmian jabłek – około 2 miesięcy, dla zimy ten czas sięga 4 miesiące.
W ciągu dwóch tygodni grzyby kapeluszowe są w pełni rozwinięte, a purchawki mogą osiągnąć średnicę do 50 cm lub więcej. Istnieje kilka przyczyn tak szybkiego cyklu rozwoju grzybów.
Z jednej strony, przy sprzyjającej pogodzie, można to wytłumaczyć faktem, że w podziemiach grzybni są już w większości uformowane owocniki, tak zwane primordia, które zawierają pełnoprawne części przyszłego owocnika: łodyga, czapka , talerze.
W tym momencie życia grzyb intensywnie wchłania wilgoć z gleby do tego stopnia, że zawartość wody w owocniku sięga 90-95%. W rezultacie wzrasta nacisk zawartości komórek na ich błonę (turgor), powodując wzrost elastyczności tkanek grzybów. Pod wpływem tego nacisku wszystkie części owocnika grzyba zaczynają się rozciągać.
Można powiedzieć, że wilgotność i temperatura dają impuls do początku wzrostu zawiązków. Po otrzymaniu danych, że wilgotność osiągnęła wystarczający poziom, a temperatura spełnia warunki życia, grzyby szybko rozciągają się i otwierają czapki. Dalej, w szybkim tempie, pojawianie się i dojrzewanie zarodników.
Jednak obecność wystarczającej wilgotności, na przykład po deszczu, nie gwarantuje wzrostu wielu grzybów. Jak się okazało, przy ciepłej, wilgotnej pogodzie intensywny wzrost obserwuje się tylko w grzybni (to on wytwarza tak dobrze znany wielu grzybom zapach).
Rozwój owocników u znacznej liczby grzybów następuje w znacznie niższej temperaturze. Wynika to z faktu, że do wzrostu grzyby oprócz wilgotności potrzebują również różnicy temperatur. Np. najkorzystniejsze warunki do rozwoju pieczarek to temperatura +24-25°C, natomiast rozwój owocników zaczyna się od +15-18°C.
Na początku jesieni w lasach króluje jesienny muchomor miodowy, który uwielbia zimno i bardzo wyraźnie reaguje na wszelkie wahania temperatury. Jego „korytarz” temperaturowy wynosi +8-13°С. Jeśli ta temperatura jest w sierpniu, agarik miodowy zaczyna owocować latem. Gdy tylko temperatura wzrośnie do + 15 ° C lub więcej, grzyby przestają owocować i znikają.
Grzybnia flammuliny aksamitnej zaczyna kiełkować w temperaturze 20 ° C, podczas gdy sam grzyb pojawia się średnio w temperaturze 5-10 ° C, jednak odpowiednia jest dla niego również niższa temperatura do minus.
Podobne cechy wzrostu i rozwoju grzybów należy wziąć pod uwagę, gdy są hodowane na otwartym terenie.
Grzyby mają cechę rytmicznego owocowania przez cały sezon wegetacyjny. Najwyraźniej objawia się to w grzybach kapeluszowych, które owocują warstwami lub falami. W związku z tym wśród zbieraczy grzybów istnieje wyrażenie: „Pierwsza warstwa grzybów poszła” lub „Pierwsza warstwa grzybów spadła”. Ta fala nie jest zbyt obfita, np. u borowików białych, przypada pod koniec lipca. W tym samym czasie odbywa się koszenie chleba, dlatego grzyby nazywane są również „kłoskami”.
W tym okresie grzyby znajdują się na wzniesionych miejscach, gdzie rosną dęby i brzozy. W sierpniu dojrzewa druga warstwa, późnym latem, a późnym latem – wczesną jesienią, przychodzi czas warstwy jesiennej. Grzyby rosnące jesienią nazywane są grzybami liściastymi. Jeśli weźmiemy pod uwagę północ Naszego Kraju, tundrę i leśno-tundrę, to jest tylko warstwa jesienna – reszta łączy się w jedną, sierpień. Podobne zjawisko jest typowe dla lasów wysokogórskich.
Najbogatsze zbiory przy sprzyjających warunkach pogodowych przypadają na drugą lub trzecią warstwę (koniec sierpnia – wrzesień).
Fakt, że grzyby pojawiają się falami, tłumaczy się specyfiką rozwoju grzybni, kiedy grzyby kapeluszowe zaczynają owocować przez cały sezon zamiast wegetatywnego wzrostu. Ten czas dla różnych rodzajów grzybów jest bardzo zróżnicowany i determinowany przez warunki pogodowe.
Tak więc w pieczarkach uprawianych w szklarni, gdzie tworzy się optymalnie korzystne środowisko, wzrost grzybni trwa 10-12 dni, po czym aktywne owocowanie trwa przez 5-7 dni, a następnie wzrost grzybni przez 10 dni. Następnie cykl się powtarza.
Podobny rytm odnajdujemy w innych grzybach uprawnych: ozime, boczniaku, grzybicy, co nie może nie wpływać na technologię ich uprawy i specyfikę ich pielęgnacji.
Najbardziej oczywistą cykliczność obserwuje się przy uprawie grzybów w pomieszczeniach w kontrolowanych warunkach. W otwartym terenie decydujący wpływ mają warunki pogodowe, dzięki którym warstwy owocników mogą się przemieszczać.
Następnie dowiesz się, jaki rodzaj odżywiania mają grzyby i jak przebiega ten proces.
Jak przebiega proces karmienia grzybów: charakterystyczne rodzaje i metody
Trudno przecenić rolę grzybów w ogólnym łańcuchu pokarmowym świata roślin, ponieważ rozkładają one resztki roślinne i tym samym aktywnie uczestniczą w niezmiennym cyklu substancji w przyrodzie.
Najważniejszymi problemami biologii i gleboznawstwa są procesy rozkładu złożonych substancji organicznych, takich jak celuloza i lignina. Substancje te są głównymi składnikami ściółki roślinnej i drewna. Swoim rozkładem określają cykl związków węgla.
Ustalono, że co roku na naszej planecie powstaje 50-100 miliardów ton substancji organicznych, z których większość to związki roślinne. Corocznie w rejonie tajgi poziom ściółki waha się od 2 do 7 ton na 1 ha, w lasach liściastych liczba ta sięga 5-13 ton na 1 ha, a na łąkach – 5-9,5 ton na 1 ha.
Główną pracę nad rozkładem martwych roślin wykonują grzyby, które natura obdarzyła zdolnością do aktywnego niszczenia celulozy. Cechę tę można wytłumaczyć tym, że grzyby mają nietypowy sposób żerowania, odnosząc się do organizmów heterotroficznych, innymi słowy do organizmów, które nie mają samodzielnej zdolności do przekształcania substancji nieorganicznych w organiczne.
W procesie żywienia grzyby muszą przyswajać gotowe elementy organiczne wytwarzane przez inne organizmy. Na tym właśnie polega główna i najważniejsza różnica między grzybami a roślinami zielonymi, które nazywamy autotrofami, czyli samoformującymi się substancjami organicznymi za pomocą energii słonecznej.
W zależności od rodzaju żywienia grzyby można podzielić na saprotrofy, które żywią się martwą materią organiczną oraz pasożyty, które wykorzystują organizmy żywe do pozyskiwania materii organicznej.
Pierwszy rodzaj grzybów jest dość zróżnicowany i bardzo rozpowszechniony. Należą do nich zarówno bardzo duże grzyby – macromycetes, jak i mikroskopijne – micromycetes. Głównym siedliskiem tych grzybów jest gleba, która zawiera prawie niezliczone zarodniki i grzybnię. Nie mniej powszechne są saprotroficzne grzyby rosnące w darni leśnej.
Wiele gatunków grzybów, zwanych ksylotrofami, wybrało drewno jako swoje siedlisko. Mogą to być pasożyty (agarik miodowy jesienny) i saprotrofy (grzyb kłujący, letni muchomor miodowy itp.). Z tego, przy okazji, możemy wywnioskować, dlaczego nie warto sadzić zimowych muchomorów miodowych w ogrodzie, na otwartym polu. Mimo swojej słabości nie przestaje być pasożytem zdolnym do infekowania w krótkim czasie drzew na stanowisku, zwłaszcza jeśli są one osłabione np. przez niekorzystne zimowanie. Letnia pieczarka miodowa, podobnie jak boczniak, jest całkowicie saprotroficzna, dlatego nie może szkodzić żywym drzewom, rosnącym tylko na martwym drewnie, dzięki czemu podłoże z grzybnią można bezpiecznie przenieść z pomieszczeń do ogrodu pod drzewa i krzewy.
Popularny wśród grzybiarzy jesienny agar miodowy to prawdziwy pasożyt, który poważnie uszkadza system korzeniowy drzew i krzewów, powodując gnicie korzeni. Jeśli nie zostaną podjęte żadne środki zapobiegawcze, agarik miodowy, który trafi do ogrodu, może zrujnować ogród na zaledwie kilka lat.
Wody po umyciu grzybów absolutnie nie należy wlewać do ogrodu, chyba że w pryzmie kompostowej. Faktem jest, że zawiera wiele zarodników pasożyta i po przeniknięciu do gleby są w stanie przedostać się z jej powierzchni do wrażliwych miejsc drzew, powodując w ten sposób ich chorobę. Dodatkowym niebezpieczeństwem jesiennego muchomora miodowego jest to, że grzyb w określonych warunkach może być saprotrofem i żyć na martwym drewnie, dopóki nie będzie okazji dostania się na żywe drzewo.
Jesienny muchomor miodowy można również znaleźć na ziemi obok drzew. Nici grzybni tego pasożyta są ściśle splecione w tak zwane ryzomorfy (grube czarno-brązowe nitki), które są w stanie rozprzestrzeniać się pod ziemią od drzewa do drzewa, zaplatając korzenie. W rezultacie muchomor miodowy zaraża je na dużym obszarze lasu. W tym samym czasie na rozwijających się pod ziemią pasmach powstają owocniki pasożyta. Ze względu na to, że znajduje się w pewnej odległości od drzew, wydaje się, że miododajnik rośnie na glebie, jednak jego nitki i tak mają połączenie z systemem korzeniowym lub pniem drzewa.
Podczas hodowli jesiennych grzybów należy wziąć pod uwagę sposób karmienia tych grzybów: w procesie życia zarodniki i części grzybni gromadzą się, a jeśli przekroczą pewien próg, mogą spowodować infekcję drzew i żadne środki ostrożności nie będą pomoc tutaj.
Jeśli chodzi o grzyby takie jak pieczarka, boczniak, grzybica, są saprotrofami i nie stanowią zagrożenia przy uprawie na zewnątrz.
Powyższe wyjaśnia również, dlaczego niezwykle trudno jest hodować cenne grzyby leśne w sztucznych warunkach (borowik, borowik, lnianka, maślanka itp.). Grzybnia większości grzybów kapustnych wiąże się z systemem korzeniowym roślin, w szczególności drzew, w wyniku czego powstaje korzeń grzyba, czyli mikoryza. Dlatego takie grzyby nazywane są „mikoryzowymi”.
Mikoryza to jeden z rodzajów symbiozy, często spotykany u wielu grzybów i do niedawna pozostawał dla naukowców zagadką. Symbioza z grzybami może wytworzyć większość roślin drzewiastych i zielnych, a za takie połączenie odpowiada grzybnia znajdująca się w ziemi. Rośnie wraz z korzeniami i tworzy warunki niezbędne do wzrostu roślin zielonych, jednocześnie otrzymując gotowe pożywienie dla siebie i owocnika.
Grzybnia otacza korzeń drzewa lub krzewu gęstą pokrywą, głównie z zewnątrz, ale częściowo wnika do środka. Wolne gałęzie grzybni (strzępki) rozgałęziają się z okrywy i rozbiegając się w różnych kierunkach w ziemi, zastępują włośniki.
Ze względu na szczególny charakter żywienia, za pomocą strzępek, grzyb wysysa z gleby wodę, sole mineralne i inne rozpuszczalne substancje organiczne, głównie azotowe. Pewna ilość takich substancji dostaje się do korzenia, a reszta trafia do samego grzyba w celu rozwoju grzybni i owocników. Ponadto korzeń zapewnia grzybowi odżywianie węglowodanami.
Przez długi czas naukowcy nie potrafili wyjaśnić, dlaczego grzybnia większości grzybów leśnych nie rozwija się, jeśli w pobliżu nie ma drzew. Dopiero w latach 70. XNUMX wiek okazało się, że grzyby nie tylko mają tendencję do osiedlania się w pobliżu drzew, dla nich ta okolica jest niezwykle ważna. Naukowo potwierdzony fakt znajduje odzwierciedlenie w nazwach wielu grzybów – borowików, borowików, wiśni, borowików itp.
Grzybnia grzybów grzybowych penetruje glebę leśną w strefie korzeniowej drzew. Dla takich grzybów symbioza jest niezbędna, ponieważ jeśli grzybnia może się bez niej rozwijać, ale owocnik jest mało prawdopodobny.
Wcześniej nie przywiązywano dużej wagi do charakterystycznego sposobu żerowania grzybów i mikoryzy, przez co podejmowano liczne nieudane próby uprawy w sztucznych warunkach jadalnych owocników leśnych, głównie borowików, które są najcenniejszymi przedstawicielami tej odmiany. Grzyb biały może wejść w symbiotyczny związek z prawie 50 gatunkami drzew. Najczęściej w lasach występuje symbioza z sosną, świerkiem, brzozą, bukiem, dębem, grabem. Jednocześnie rodzaj gatunku drzewa, z którym grzyb tworzy mikoryzę, wpływa na jego kształt i kolor kapelusza i nóg. W sumie izolowano około 18 form białego grzyba. Kolor kapeluszy waha się od ciemnego brązu do prawie czarnego w lasach dębowych i bukowych.
Borowik tworzy mikoryzę z niektórymi rodzajami brzóz, w tym z brzozą karłowatą, która występuje w tundrze. Można tam spotkać nawet borowiki, które są znacznie większe niż same brzozy.
Istnieją grzyby, które mają kontakt tylko z pewnym gatunkiem drzew. W szczególności maślanka modrzewiowa tworzy symbiozę wyłącznie z modrzewiem, co znajduje odzwierciedlenie w jego nazwie.
Dla samych drzew taki związek z grzybami ma niebagatelne znaczenie. Sądząc po praktyce sadzenia pasów leśnych, można powiedzieć, że bez mikoryzy drzewa słabo rosną, słabną i są podatne na różne choroby.
Symbioza mikoryzowa to bardzo złożony proces. Takie proporcje grzybów i roślin zielonych są zwykle determinowane warunkami środowiskowymi. Gdy roślinom brakuje pożywienia, „zjadają” częściowo przetworzone gałęzie grzybni, z kolei grzyb doświadczający „głodu” zaczyna zjadać zawartość komórek korzeniowych, innymi słowy ucieka się do pasożytnictwa.
Mechanizm relacji symbiotycznych jest dość subtelny i bardzo wrażliwy na warunki zewnętrzne. Opiera się ona prawdopodobnie na powszechnym dla grzybów pasożytnictwie na korzeniach roślin zielonych, które w toku długiej ewolucji przekształciło się we wzajemnie korzystną symbiozę. Najwcześniejsze znane przypadki mikoryzy gatunków drzew z grzybami stwierdzono w utworach karbonu górnego sprzed ok. 300 mln lat.
Pomimo trudności w uprawie leśnych grzybów mikoryzowych, nadal warto próbować hodować je w domkach letniskowych. To, czy odniesiesz sukces, czy nie, zależy od różnych czynników, dlatego nie można tutaj zagwarantować sukcesu.