Zdjęcie i opis miękkiego krepidotu (Crepidotus mollis)

Crepidot miękki (Crepidotus mollis)

• Agaric mleczny Skopoli (1772)
• Ściana pieczarki Skopoli (1772)
• Miękki agaric Schaeffera (1774)
• Agaricus canescens Batsch (1783)
• Galaretowaty agaric JF Gmelina (1792)
• Agaricus violaceofulvus Vahla (1792)
• Dendrosarcus alni Pauleta (1808)
• Miękki krepidopus (Schaeffer) Szary (1821)

Rzeczywista nazwa Crepidotus mollis (Schaeffer) Staude (1857)

Etymologia epitetów rodzajowych i specyficznych z Crepidotus m, Crepidot. Od crepis, crepidis f, sandał + ούς, ωτός (ous, ōtos) n, ucho.

mollis (łac.) – miękki, delikatny, elastyczny.

Ciało owocowe cap sessile, semicircular, kidney-shaped in young mushrooms in a circle, then shell-shaped fan-shaped, from pronouncedly convex to convex-prostrate, prostrate, attached sideways to the woody substrate. At the point of attachment, there is often a long-lasting rounded bulge. The edge of the cap is slightly tucked up, sometimes uneven, wavy, with age and with high humidity it can be slightly translucent. The surface is gelatinous, smooth, matte, sometimes covered with darker small sparse hairs or scales. The color of the surface is quite variable – from light yellow fawn to yellow-orange and even brown shades. No wonder the second popular name for the mushroom is chestnut crepidot. The gelatinous cuticle is elastic and separates quite easily.

Wielkość kapelusza wynosi od 0,5 do 5 cm, w sprzyjających warunkach wzrostu może osiągnąć 7 cm.

Miazga mięsista gumka. Kolor – odcienie od jasnożółtego po beżowy, kremowy, kolor nie zmienia się na przełomie.

Bez wyraźnego zapachu i smaku. Niektóre źródła wskazują na obecność słodkawego posmaku.

Hymenofor płytkowy. Płyty są wachlarzowate, zorientowane promieniowo i przylegają do miejsca mocowania do podłoża, częste, wąskie, rozwidlone z gładką krawędzią. Są krótkie płytki, które nie sięgają hipotetycznego pnia. Kolor płytek u młodych grzybów jest biały, jasnobeżowy, z wiekiem wraz z dojrzewaniem zarodników nabiera brązowawego odcienia. W bardzo starych okazach hymenofor może mieć czerwonawo-brązowe plamy u podstawy.

Połóż u młodych grzybów szczątki są bardzo małe, tego samego koloru co talerze lub całkowicie nieobecne.

Mikroskopia

Proszek zarodników jest ochrowy, brązowawy.

Zarodniki (6,2) 7-8,5 × 4-5,3 µm, elipsoidalne, lekko asymetryczne, cienkościenne, gładkie o stosunkowo grubej ściance, jasnożółte, prawie bezbarwne, w masie tytoniowo brązowej.

Basidia 18–30 × 6–9 µm, w kształcie maczugi, o ziarnistości do 30 µm, przeważnie czterozarodnikowe, ale zdarzają się też dwuzarodnikowe, bez zapięcia u podstawy.

Cheilocystydy 25 – 65 × 5 – 10 µm. cylindryczny, w kształcie butelki lub w kształcie torebki.

Pileipellis składa się z cienkiej warstwy cylindrycznych komórek, czasami lekko zakrzywionych.

Miękki krepidot jest saprotrofem na pniach i martwym drewnie drzew liściastych. Często rośnie w dużych grupach na drewnie wielu gatunków, m.in. lipy, osiki, klonu, topoli, olchy, buka, dębu, platana, znacznie rzadziej na drzewach iglastych (sosna), sprzyja powstawaniu zgnilizny białej. Czasami osiada na żywych drzewach. Znaleziony wszędzie od maja do października. Szczyt owocowania – czerwiec – wrzesień. Obszar dystrybucji to umiarkowana strefa klimatyczna Europy, Ameryki Północnej, Naszego Kraju. Nagrane znaleziska w Afryce, Ameryce Południowej.

Warunkowo jadalny grzyb o niskiej wartości. Niektóre źródła wskazują na pewne właściwości lecznicze, ale informacje te są fragmentaryczne i niewiarygodne.

Pięknie łuskowaty krepidot (Crepidotus calolepis)

– na ogół jest bardzo podobny, różni się obecnością łusek na powierzchni kapelusza, mikroskopowo – większymi zarodnikami.

Boczniak pomarańczowy (Phyllotopsis nidulans)

– wyróżnia się jasnopomarańczowym kolorem skuwki i brakiem żelatynowego naskórka, a także wyraźnym zapachem, w przeciwieństwie do miękkiego krepidota, który prawie nie ma zapachu.

Zmienna Crepidot (Crepidotus variabilis)

– mniejszy rozmiar, płytki są zauważalnie rzadsze, powierzchnia kapelusza nie jest galaretowata, ale filcowo-owłosiona.

• Agaricus babalinus Osoba (1828)
• Agaricus alveolus Lasch (1829)
• Pleuropus mollis (Schaeffer) Zawadzki (1835)
• Agaricus cheimonophilus Berkeley i Broome (1854)
• Crepidotus mollis (Schaeffer) Staude (1857)
• Crepidotus alveolus (Lasch) P. Kummer (1871)
• Agaricus ralfsii Berkeley i Broome (1883)
• Trzymający się agaric Peck (1884)
• Crepidotus herens (Dziobać) Dziobać (1886)
• Crepidotus mollis var. wyrostek zębodołowy (Lasch) Quélet (1886)
• Crepidotus cheimonophilus (Berkeley i Broome) Saccardo (1887)
• Crepidotus ralfsii (Berkeley i Broome) Saccardo (1887)
• Derminus mollis (Schaeffer) J. Schröter (1889)
• Derminus cheimonophilus (Berkeley & Broome) Hennings (1898)
• Derminus haerens (Dziobanie) Hennings (1898)
• Derminus alveolus (Lasch) Hennings (1898)
• Crepidotus bubalinus (osoba) Saccardo (1916)
• Crepidotus alabamensis Murrill (1917)

Zdjęcie: Siergiej.