Pucciniastrum cętkowany (Pucciniastrum areolatum) zdjęcie i opis

Pucciniastrum cętkowany (Pucciniastrum areolatum)

:

• Strobilina liceum
• Melampsora areolata
• Ryż Melampsora
• Perichena strobilina
• Phelonitis strobilina
• Pomatomyces strobilinum
• Pucciniastrum areolatum
• Padi Pucciniastrum
• Pucciniastrum strobilinum
• Rosellinia strobilina
• Thecopsora areolata
• Thekopsora padi
• Thekopsora strobilina
• Xyloma areolatum

Rodzaj Pucciniastrum obejmuje kilkadziesiąt grzybów rdzawych, których głównymi lub pośrednimi roślinami żywicielskimi, obok świerka, są przedstawiciele rodzin wintergreen, storczykowatych, różowatych i wrzosowatych. W przypadku pucciniastrum plamistego są to przedstawiciele rodzaju Prunus – czereśnia pospolita i antipka, czereśnia, śliwka domowa, tarnina, czeremcha zwyczajna, późna i dziewicza.

Cykl życiowy pucciniastrum cętkowanego, podobnie jak wszystkich grzybów rdzy, jest dość złożony, składa się z kilku etapów, w których powstają różnego rodzaju zarodniki. Wiosną bazydiospory porażają młode szyszki (a także młode pędy). Grzybnia grzyba rośnie na całej długości szyszki i rozrasta się w łuski. Na zewnętrznej powierzchni łusek (i pod korą pędów) tworzą się pyknie – struktury odpowiedzialne za zapłodnienie. Tworzą się w nich piknospory i duża ilość silnie pachnącej cieczy. Zakłada się, że płyn ten przyciąga owady, które tym samym uczestniczą w procesie zapłodnienia (tak jest w przypadku szeregu innych grzybów rdzy).

Latem już na wewnętrznej powierzchni łusek tworzą się aetsia – małe formacje, które wyglądają jak lekko spłaszczone kulki. Mogą pokryć całą wewnętrzną powierzchnię łusek i w ten sposób zapobiegać wiązaniu nasion. Zarodniki tworzące się w aetii (aeciospory) są uwalniane następnej wiosny. To właśnie ten etap w życiu pucciniastrum przyciąga uwagę miłośników „cichego polowania”, ponieważ usiane rdzawobrązowymi ziarnami szyszki wyglądają dość egzotycznie.

Kolejny etap jego życia, pucciniastrum cętkowany, to już np. czeremcha. Aetsiospory powstałe w szyszkach świerkowych porażają liście, na górnej stronie których tworzą się fioletowe lub czerwonawo-brązowe plamy o kanciastym kształcie (zaatakowany obszar jest zawsze ograniczony przez nerwy liściowe) z rdzawożółtymi wypukłymi plamami pośrodku – uredinia, z której urediniospory rozpraszają się. Zarażają kolejne liście i dzieje się tak przez całe lato.

Pod koniec lata i jesieni powstają trwalsze struktury – telia, które zimują w opadłych liściach. Zarodniki, które zostaną uwolnione wiosną przyszłego roku z zimującej telii, to te same bazydiospory, które zasiedlą następne pokolenie młodych szyszek świerkowych.

Pucciniastrum cętkowany jest szeroko rozpowszechniony w Europie, notowany w Azji i Ameryce Środkowej.